مردم جهان روزانه بیش از 2.25 میلیارد فنجان اسپرسو مصرف می‌کنند. اسپرسو نوعی قهوه غلیظ است که از دانه‌های قهوه برشته و پودرشده تهیه می‌شود. برای تهیه، پودر قهوه ریز، به‌صورت فشرده در دستگاه اسپرسوساز قرار می‌گیرد. سپس تحت فشار بالا و در اثر عبور آب جوش از بین دانه‌های قهوه، عصاره‌ای قوی و خوش‌عطر به‌نام اسپرسو خواهیم داشت که بافتی خامه‌ای و غلیظ دارد.
اگر شما هم این نوشیدنی را در کافه‌های شلوغ، دفاتر کار یا خانه خود میل می‌کنید یا اگر وسوسه شده‌اید که بدانید دلیل محبوبیت آن چیست، ادامه مطلب را از دست ندهید. در ادامه قصد داریم از قهوه اسپرسو، تاریخچه، انواع و خواصش بیشتر بدانیم. همچنین با نگاهی تخصصی تفاوت‌های بین این نوع از نوشیدنی را با دیگر هم‌خانواده‌هایش بررسی خواهیم کرد. بد نیست همراه با نوشیدن فنجانی از قهوه و یک تکه شکلات، با ما همراه شوید.
تاریخچه اسپرسو
وجود کافه‌های فراوان در سراسر جهان و اشکال و اندازه‌های مختلف قهوه و انواع اسپرسو، خبر از تاریخچه‌ای پرفرازونشیب می‌دهد. اسپرسوی کوچک و محبوب، در اوایل قرن بیستم و در ونیز ایتالیا اختراع شد. تاجری به‌نام لوییجی بِتزرا (Luigi Bezzera) که بسیار پرمشغله بود، شروع به انجام آزمایش‌هایی برای کاهش زمان تهیه قهوه کرد؛ زیرا این کار زمان زیادی از او می‌گرفت. او در سال 1903 و پس از چند آزمایش، دستگاهی ساخت که با ایجاد فشار روی پودر قهوه و عبور بخار از آن، نه‌تنها زمان تهیه را کاهش می‌داد؛ بلکه نوشیدنی قوی‌تری نیز ایجاد می‌کرد.
بتزرا دستگاه تولید قهوه خود را «ماشین قهوه سریع» (Fast Coffee Machine) نامید. این در حالی است که کلمه ایتالیایی «espresso» نیز در انگلیسی، معنای لغوی «سریع» دارد. این کلمه از نام اولین اسپرسویی نشات گرفت که در دستگاه بتزرا تهیه شد. متأسفانه بتزرا، با وجود هوش سرشاری که او را از زمان جلوتر می‌برد، استعداد بازاریابی نداشت و در سال 1905، بخشی از حقوق اختراع خود را برای بازاریابی به پاونی (Desidero Pavoni) فروخت.
تقریبا بلافاصله پس از ثبت این اختراع، نام پاوونی با این نوشیدنی جدید پیوند خورد. در واقع این پاوونی بود که به‌دلیل تخصص بازاریابی خود، روش نوشیدن قهوه را تغییر داد. سپس بتزرا و پاوونی با هم برای بهبود دستگاه کار کردند و در سال 1906 دستگاه Ideale را به نمایشگاه میلان بردند.
پس از این پاوونی به‌تنهایی مسئولیت سرمایهگذاری تجاری را بر عهده گرفت. البته کم‌کم رقبای دیگری هم برای ساخت دستگاه‌های مشابه با قابلیت‌های بیشتر و ایرادهای کمتر به عرصه آمدند. تلاش برای بهبود عملکرد دستگاه اسپرسوساز باعث شد تا دستگاه‌های امروزی را با قابلیت‌های بیشتر استفاده کنیم.
مطلب پیشنهادی : استارباکس (starbucks): داستانی الهام‌بخش و جذاب
انواع اسپرسو
اسپرسوی غلیظ، به‌خاطر روش تهیه، دارای لایه‌ای به‌نام «کرما» یا «خامه قهوه» در سطحی‌ترین بخش نوشیدنی است. کرما به کف قهوه‌ای‌رنگی می‌گویند که در اثر ترکیب حباب‌های هوا با روغن‌های محلول قهوه آسیاب‌شده ایجاد می‌شود و طعمی غنی و ماندگار به این نوشیدنی می‌دهد. اسپرسو با استفاده از دو ماده اصلی قهوه و آب جوش تهیه می‌شود؛ اما همین ترکیب ساده پایه اصلی نوشیدنی‌ها خوشمزه‌های بسیاری است.
برای شناخت بهتر، در ادامه به تعدادی از این موارد اشاره می‌کنیم:
اسپرسو سینگل
این نوشیدنی از یک شات اسپرسو تهیه می‌شود. برای تهیه آن هم معمولا از شش تا هشت گرم قهوه آسیاب‌شده استفاده می‌کنیم که از طریق فیلتر تک‌شات دستگاه دم می‌شود.
اسپرسو دبل یا دوپیو
نوعی اسپرسو با دو برابر وزن یک شات است که عطر و طعم قوی‌تر و شدیدتری دارد و با فیلتر دبل دستگاه تهیه می‌شود. دوپیو برای کسانی ایدئال است که به مصرف کافئین بیشتر علاقه دارند.
ریسترتو
ریسترتو از اسپرسو هم غلیظتر است و معمولا آن را با نصف میزان آب اسپرسو درست می‌کنیم.
کاپوچینو
کاپوچینو حاوی اسپرسو (یک‌سوم)، شیر داغ (یک‌سوم) و کف شیر(یک‌سوم) است. این نوشیدنی معمولا در فنجان‌های 140 تا 170گرمی سرو می‌شود.
کافه‌لاته
کافه‌لاته از یک‌سوم اسپرسو، دو‌سوم شیر داغ و رویه‌ای از میکروفوم (شیر کف‌دار با بافتی یکنواخت) تهیه شده است. اغلب با نوع دبل درست می‌شود و ممکن است در آن از طعم‌دهنده‌هایی مانند دارچین، شکر قهوه‌ای یا پودر کاکائو استفاده شود.
پیکولو لاته
پیکولو لاته به نوعی نوشیدنی کلاسیک ایتالیایی می‌گوییم که با یک شات ریسترتو و میزان مشخصی شیر گرم تهیه می‌شود. این نوشیدنی با معنای لغوی کوچک (پیکولو) و به‌دلیل اندازه کوچکش بسیار شناخته‌شده است. پیکولو لاته اغلب در یک فنجان دمیتاس یا همان فنجان اسپرسو (demitasse) سرو می‌شود.
موکا
موکا از جمله نوشیدنی‌های شیرین این حوزه است. موکا را می‌توانیم نوعی لاته بدانیم که با شکلات، پودر کاکائو و بسته به سلیقه با شربت‌هایی چون کارامل یا نعناع ترکیب می‌شود. برای شیرینی بیشتر نیز آن را با خامه فرم‌گرفته تزیین می‌کنند.
ماکیاتو
ماکیاتو بر پایه قهوه ایتالیایی تهیه می‌شود. مواد موجود در این نوشیدنی، یک شات اسپرسو و مقدار کمی شیر بخارداده‌شده و کف شیر است.
آمریکانو
آمریکانو حاوی قهوه سینگل یا دبل است که با آب داغ ترکیب می‌شود. در واقع قهوه آمریکانو قدرتی مشابه فنجانی از قهوه سیاه معمولی دارد، اما با افزودن آب داغ به یک یا دو شات اسپرسو درست می‌شود. این روش دلیلی برای طعم متفاوت از قهوه سیاه سنتی خواهد بود و در واقع برای افرادی مناسب است که می‌خواهند طعم قوی قهوه را رقیق کنند.
آفوگاتو
آفوگاتو نوشیدنی خوشمزه‌ای است که مراحل ساخت ساده‌ای هم دارد. کافیست یک شات اسپرسوی داغ را روی پیمانهای بستنی (معمولا وانیلی) بریزید.
فراپوچینو
فراپوچینو را می‌توانیم قهوه یخی بنامیم. این نوشیدنی دارای یخ، شربت‌های طعم‌دار و برخی مواد دیگر هم هست و بسیاری از باریستاها آن را با خامه فرم‌گرفته و شربت یا ادویه‌ها هم سرو می‌کنند.
اسپرسو سرد
این نوشیدنی همان مفهوم قهوه سرد را دارد، با این تفاوت که در آن به جای قهوه دم‌کرده از اسپرسو استفاده می‌شود. برای رسیدن به این نوشیدنی خنک و تابستانی، می‌توانید اسپرسوی سرد یا گرم را روی یخ بریزید.
در نهایت می‌بینید که نوشیدنی‌ها و دیگر خوشمزه‌هایی که بر پایه اسپرسو تهیه می‌شوند، از چه تنوع فراوانی برخورداند.
مطلب پیشنهادی : معرفی و تاریخچه برند قهوه لاوازا
تفاوت اسپرسو و قهوه
قهوه نامی برای تمام دانه‌هایی است که از درختی به همین نام به دست می‌آید. این دانه‌ها در طی مراحل مختلف به پودر قهوه تبدیل می‌شوند تا آن را به‌روش‌های مختلف دَم کنیم. این در حالی است که اسپرسو به نوعی قهوه با روش تهیه متفاوت گفته می‌شود. ویژگی‌های اسپرسو که مشخصا به تفاوتش با قهوه اشاره دارد را می‌توانیم تحت عناوین زیر مطرح کنیم:
1. دانه‌های قهوه‌ای که برای این نوشیدنی استفاده می‌شوند، طبق روش‌های کلاسیک، معمولا بیشتر رست شده‌اند و دارک هستند.
2. دانه‌های قهوهِ مناسب برای تهیه این نوشیدنی، باید ریزتر از انواع مناسب برای قهوه معمولی آسیاب شوند.
3. عبور آب از قهوه برای تهیه اسپرسو، تحت فشار انجام می‌شود؛ ولی برای قهوه این کار را با قدرت جاذبه انجام می‌دهیم. همچنین قبل از شروع به تهیه، پودر قهوه اسپرسو باید فشرده شود تا عصاره‌گیری بهتری داشته باشیم.
4. اسپرسوی به‌دست‌آمده با توجه به نسبت وزن پودر به آب، غلیظتر از قهوه است و روی آن خامه قهوه وجود دارد.
5. به‌دلیل روش دم‌کردن این نوشیدنی، کافئین بیشتری نسبت به قهوه معمولی دارد. یک اسپرسو حدود 80 میلی‌گرم کافئین دارد که چیزی حدود دو برابر میانگین یک فنجان قهوه فوری است.
6. یک فنجان اسپرسو بسته به نوع، چیزی حدود 28 (یک شات) تا 56 (دو شات) میلی‌لیتر وزن دارد؛ در حالی که میزان وزن سرو قهوه از 170 گرم تا 226 گرم است.
7. زمان تهیه اسپرسو 20 تا 30 ثانیه و زمان دم‌کردن قهوه 6 تا 12 دقیقه است.
خواص اسپرسو
نوشیدن روزانه اسپرسو با توجه به وجود عناصری چون کافئین می‌تواند برای شما فوائد فراوانی به همراه بیاورد. برخی از خواص اسپرسو را می‌توانیم تحت عناوین زیر بیان کنیم:
افزایش سطح انرژی به کمک اسپرسو
کافئین محرکی برای سیستم عصبی مرکزی به شمار می‌رود. این عنصر به‌دلیل توانایی در مبارزه با خستگی و افزایش سطح انرژی، ماده‌ای شناخته‌شده است. مطالعه‌ای نشان داد که مصرف کافئین زمان خستگی را در طول ورزش دوچرخه‌سواری تا 12٪ افزایش می‌دهد و کمک میکند دیرتر خسته شوید.
بهبود تمرکز به کمک اسپرسو
با نوشیدن این قهوه کوچک و کسب انرژی، تمرکز مغزی بیشتری بر روی مسئولیت‌های روزانه خود خواهید داشت. همچنین پس از مصرف شاهد ترشح دوپامین در مغز هستیم که بر بهبود تمرکزتان تاثیر دارد.
عملکرد بهینه بدن
با میل‌کردن این نوشیدنی، آن هم درست قبل از شروع فعالیت بدنی، می‌توانید عملکرد خود را بهبود دهید. فرقی ندارد که در حال فعالیت ورزشی هستید یا قصد دارید کارهای روزانه‌تان را انجام دهید.
مطلب پیشنهادی : محصولات نوشیدنی
حاوی آنتی‌اکسیدان
قهوه مملو از طیف گسترده‌ای آنتی‌اکسیدان است. این جرعه غلیظ از قهوه همه آن آنتی‌اکسیدان‌های خوب را در یک بسته‌بندی کوچک خوشمزه ارائه می‌دهد. این امر بر عملکرد مطلوب سیستم ایمنی تاثیر فراوانی دارد.
کاهش مشکلت مغزی
وجود آنتی‌اکسیدان‌های خوب، دلیل برای ایجاد خواصی است که به کاهش خطر سکته مغزی کمک می‌کنند. از طرف دیگر برخی تحقیقات نشان می‌دهند که قهوه می‌تواند بدن را در برابر برخی اختلالات عصبی از جمله بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون محافظت کند.
بهبود حافظه بلندمدت
نوشیدن این قهوه کوچک نه‌تنها به حفظ اطلاعات ذخیره‌شده در مغز کمک میکند؛ بلکه در یادآوری آن اطلاعات نیز مفید خواهد بود.
بهبود وضعیت هضم
با این نوشیدنی به چرخه گوارش کمک می‌شود تا بیشتر حرکت کند. با وجود این مزیت توصیه می‌کنیم که اگر مشکلات گوارشی دارید، آن را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. کاهش التهاب و در نتیجه کاهش نفخ بعد از غذا، سوزش سر دل و حالت تهوع، از جمله این تاثیرات است.
کاهش وزن بدن
ایجاد انرژی بیشتر و عملکرد بهتر در فعالیت‌ها از طرفی و کم‌کالری‌بودن از طرف دیگر، دلیلی برای کاهش وزن است. این امر کمک می‌دهد تا شما کارهای خود را بیشتر و سخت‌تر از همیشه دنبال کنید. افزایش سطح آدرنالین و در نتیجه افزایش قدرت، سرعت، کارآیی و کاهش میزان خواب، همه از عواملی هستند که این روند را تسهیل می‌کنند.
بهبود خلق‌وخو
کافئین محرکی قوی برای بهبود خلق‌وخو است. حتی برخی از مطالعات نشان می‌دهند که نوشیدن قهوه می‌تواند بر کاهش خطر افسردگی اثر بگذارد. بر اساس تحقیقی، هر فنجان از این نوشیدنی باعث 8 درصد کاهش خطر افسردگی خواهد شد.
گزیده‌ای از آنچه گفتیم
قهوه از خوراکی‌های محبوبی است که طرفداران خود را در هر مکانی از خانه گرفته تا کافه راضی نگه می‌دارد. نتایج حاصل از مصرف این نوشیدنی بیش از هر چیز دیگری مردم را جذب میکند و باعث می‌شود تا با توجه به سلیقه و نیاز از روش‌های مختلفی آن را تهیه و میل کنند. اسپرسو یکی از انواع قهوه به شمار می‌رود که از طریق عبور بخار آب با فشار و از طریق دستگاه دم می‌شود.
اسپرسو جایگاه خاصی دارد؛ زیرا هم به‌صورت خالص و هم به‌صورت ترکیبی مشتقات فراوانی را قادر هستیم که با آن بسازیم. این مشتقات در حجم‌ها، غلظت‌ها و طعم‌های مختلفی ارائه می‌شوند و می‌توانیم بگوییم که هیچ زمانی نخواهد رسید که یکی از آن‌ها را متناسب با شرایط خود نپسندید. در نهایت امیدواریم تلاشمان برای آگاه‌کردن شما از اسپرسو و مشتقات آن به نتیجه رسیده باشد. پیشنهاد می‌کنیم این بار، نوشیدنی بر پایه اسپرسوی خود را که دفعه بعد قرار است میل کنید، با نگاهی تخصصی بر گزینید.
نظر خود را بنویسید