طرز تهیه شیرینی اریس (ریس) تبریز

 شیرینی ریس تبریز

شیرینی اریس (ریس یا بستنی خشک) نوعی شیرینی لذیذ و خوش‌طعم و یکی از سوغات مهم شهر تبریز است. مواد اولیه این شیرینی شامل شیر، شکر، وانیل، پسته و کاکائو می‌باشد و به خاطر استفاده از شیر در آن، محلی‌ها به شیرینی اریس «سوت شیرینی سی» هم می‌گویند. نوع دیگری از شیرینی اریس وجود دارد که به آن چوروتمه یا ریس خشک گفته می‌شود. در این مطلب می‌خواهیم ابتدا شما را کمی بیشتر با این شیرینی آشنا کنیم و سپس طرز تهیه شیرینی ریس ساده را به دو روش و شیرینی ریس کاکائویی را به شما آموزش دهیم، با ما همراه باشید.

تاریخچه شیرینی اریس تبریز

شیرینی ریس، بستنی خشک و یا چوروتمه را اولین بار شخصی به نام علی اکبر صداقت در سال 1289 هجری شمسی پخت. او مدیر و مالک قنادی صداقت در بازار صفی بود که اولین قنادی تبریز محسوب می‌شود. همچنین علی اکبر صداقت کسی بود که با همکاری صادق اکرامی (مدیر قنادی رکس تبریز) اتحادیه قنادان تبریز را تاسیس کرد. با گذشت سال‌ها، هنوز هم فرزندان و نوه‌های علی اکبر صداقت یکی از بزرگترین تولید کننده‌های بستنی خشک و دیگر سوغاتی‌های سنتی شهر تبریز هستند.

انواع شیرینی اریس

اریس در چهار نوع اریس کاکائویی، شیری، ترد و تسبیحی که ظاهری شبیه به دانه‌های تسبیح دارد، طبخ می‌گردد.

تفاوت شیرینی اریس با چوروتمه

تفاوت اصلی چوروتمه با شیرینی ریس در بافت این دو است، چورتمه بافت سفت‌تری دارد، به همین علت به آن ریس خشک می‌گویند، این شیرینی که بیشتر شبیه تنقلات است جایگزین مناسبی برای قند بوده و معمولا همراه با چای مصرف می‌شود. انواع شیرینی ریس به علت خشک بودن برای سوغاتی بسیار مناسب هستند.
چوروتمه در شکل‌های مربعی و با رنگ‌های قهوه‌ای-شیری عرضه می‌شود البته طعم کاکائویی این شیرینی نیز وجود دارد که رنگ آن قهوه‌ای تیره است.
 

مواد لازم شیرینی ریس یا شیرینی شیر

مواد لازم برای تهیه اریس کاکائویی

طرز تهیه شیرینی ریس یا شیرینی شیر تبریز

مرحله اول:
1. شیر و شکر را درون قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید.
2. مواد را با قاشق چوبی هم بزنید تا شیر حباب بزند.
3.    بعد از حباب‌دار شدن شیر و شکر، برای تست، چند قطره از آن را درون آب سرد بریزید، اگر مواد درون آب سرد جمع شد حرارت را خاموش کنید در غیر این صورت به هم زدن ادامه دهید تا زمانی که شیر و شکر در مواجهه با آب سرد جمع شود.
4.    بعد از خاموش کردن حرارت، کره و وانیل را به مواد اضافه کنید و آنقدر هم بزنید تا حالت خمیری پیدا کند.
 

مرحله دوم:

1.    یک ظرف بزرگ یا سینی بردارید و سطح آن را با کمی روغن چرب کنید.
2.    مواد آماده شده را داخل سینی بریزید و به صورت یکدست پخش کنید، در صورت تمایل می‌توانید در این مرحله از انواع مغزیجات و گل محمدی برای تزئین روی شیرینی استفاده نمایید.
3.    اجازه دهید مواد خنک و سفت شود.
4.    بعد از خنک شدن می‌توانید شیرینی اریس را در شکل‌های دلخواه برش داده و در ظرف سرو بچینید. 

بیشتر بخوانید : طرز تهیه شیرینی لوز

روش دوم: طرز تهیه شیرینی ریس یا شیرینی شیر (بستنی خشک)

مرحله اول:
1. شیر را داخل قابلمه ی مناسبی بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید.
2. نیم ساعت تا ۴۰ دقیقه صبر کنید تا شیر بجوشد و نصف شود.

مرحله دوم:

1.   شکر را به شیر اضافه کنید.
2.    حرارت را زیاد کنید و مواد را آنقدر هم بزنید تا شبیه فرنی شود.
3.    قاشق را ته ظرف بکشید در صورتی که رد قاشق ماند برای تست چند قطره از مواد را داخل آب سرد بریزید، اگر مواد داخل آب سرد جمع شد و حالت مرواریدی پیدا کرد حرارت را خاموش کنید، در غیر این صورت به هم زدن ادامه دهید.
4.    شعله را خاموش کنید.
5.    کره و وانیل را به مواد اضافه کنید و هم بزنید تا مخلوط کاملا یکدست شود و حالت خمیری پیدا کند.
مرحله سوم:
1.    قالب دلخواه را با کمی روغن مایع چرب کنید.
2.    مواد شیرینی را داخل قالب بریزید و در صورت تمایل روی آن را با گل سرخ یا مغزیجات تزئین کنید.
3.    اجازه دهید مواد سرد شود.
4.    بعد از سرد شدن، شیرینی‌ها را از قالب خارج کرده و درون ظرف سرو بچینید.
 

طرز تهیه شیرینی ریس کاکائویی

1. یک سینی بردارید و داخل آن را سلفون بکشید.
2. شیر، شکر و پودر کاکائو را داخل یک قابلمه مسی یا لعابی ریخته و روی حرارت قرار دهید.

3.    اجازه دهید مواد شروع به جوشیدن کند.
4.    شعله را کم کنید و مواد را هم بزنید، زمانی که مواد به شکل فرنی درآمد شعله را خاموش کنید.
5.    حالا کره را به مواد اضافه کنید و هم بزنید تا کاملا حل شود.
6.    مواد را داخل سینی که از قبل آماده کرده بودید بریزید و با قاشق پخش کنید.
7.    روی تمام قسمت‌های مواد خلال پسته بریزید.
8.    5 تا 6 ساعت صبر کنید تا مواد سفت شود.
9.    پس از این مدت اریس شما آماده است، به کمک چاقو اریس را در شکل‌های دلخواه برش بزنید و داخل ظرف سرو بچینید.

بیشتر بخوانید : طرز تهیه انواع شیرینی دانمارکی

حین درست کردن شیرینی اریس به این نکات توجه کنید:

•    استفاده از شیر محلی باعث سفید شدن رنگ شیرینی و استفاده از شیر پاکتی باعث کرمی شدن رنگ شیرینی اریس می‌شود.
•    در صورتی که از شیر محلی برای تهیه این شیرینی استفاده می‌کنید حتما آن را نیم ساعت بجوشانید و سپس با شکر مخلوط کنید، اما اگر شیر پاکتی تهیه کرده‌اید می‌توانید در همان مرحله‌ی اول شیر و شکر را همزمان روی حرارت قرار دهید.
•    افزودن زعفران به مواد اولیه این شیرینی باعث زرد شدن رنگ آن و خوش‌طعم‌تر شدن شیرینی اریس شما می‌شود.
•    برای هم زدن مواد اولیه حتما از قاشق چوبی استفاده کنید.
•    در صورتی که حین هم زدن، مواد اولیه شما ته بگیرد رنگ نهایی شیرینی قهوه‌ای روشن خواهد شد.
•    برای نگهداری این شیرینی از ظرف دردار استفاده کنید یا روی آن را سلفون بکشید.
•    هم زدن مواد شیرینی اریس روی حرارت، بسته به میزان حرارت تقریبا یک تا یک و نیم ساعت طول می‌کشد.
•    تا زمانی که مواد اولیه روی حرارت قرار دارد آن را هم بزنید تا از ته گرفتن یا سر رفتن آن جلوگیری شود.
•    شیرینی اریس را پس از آماده شدن می‌توانید به مدت یک تا دو ماه در یخچال نگهداری کنید.

مشاهده تمام آموزش های تهیه شیرینی