طعمهای مختلف آبنبات
«آبنبات» نوعی خوراکی شیرین با بافتی نرم و جویدنی یا سخت و ترد است که از شکر، آب، میوه، آجیل و یا دیگرافزودنیهای خوش طعم کننده و رنگ دهنده تهیه میشود. بافت نهایی آبنبات، بستگی به درجه حرارت استفاده شده در مرحلهی جوشاندن مواد و غلظت شکر دارد؛ هر چه درجه حرارت و غلظت شکر بیشتر باشد، در نهایت، آبنبات ترد و سخت خواهد بود اما در صورتی که از حرارت کمتری استفاده شده و غلظت شکر هم کمتر باشد آبنباتی نرم و جویدنی به دست میآید.
تاریخچه آبنبات
منشا اصلی آبنبات را باید در هند باستان جستجو کرد. ایرانیان و سپس یونانیان در بین قرنهای ششم و چهارم پیش از میلاد، با مردم هند آشنا شدند که بدون زنبور عسل و فقط با نی (گیاه نیشکر) مادهی شیرینی مثل عسل تولید میکردند. این عسل یا مادهی شیرین از گیاه نیشکر (بومی مناطق گرمسیری جنوب و جنوب شرقی آسیا) تولید میشد و هندیها با جوشاندن آب نیشکر تکههای شکر را تولید میکردند. قبل از کشف شکر و حتی بعد از کشف آن، تا مدتهای طولانی از عسل به عنوان پایه آبنبات استفاده میشد، زیرا این ماده به طور طبیعی در دسترس همگان بود. در چین باستان، خاورمیانه، مصر، یونان و امپراتوری روم روی میوهها و گلها را با عسل میپوشاندند و بدین ترتیب نوعی آبنبات درست میکردند، این روش سرو آبنبات هنوز هم مرسوم است. امروزه عسل بیشتر به عنوان یکی از چاشنیهای مورد استفاده در تهیه آبنبات کاربرد دارد.
بعد از کشف شکر، تولید و دسترسی به آن نیازمند صرف هزینهی زیادی بود که تنها ثروتمندان از پس آن بر میآمدند، به همین علت در قرون وسطی آبنبات فقط روی میز ثروتمندان ظاهر میشد و کاربرد درمانی داشت. آنها از ترکیب ادویهجات، ترشیجات و شکر نوعی آبنبات برای کمک به هضم غذا تهیه کرده بودند، نوع دیگری از آبنبات به نام «ادویه مجلسی» نیز ( از ترکیب موادی مانند زنجبیل، میخک، انیسون، بادام، توت عرعر، مغز کاج و شکر آب شده ) ساخته بودند که آنها را در ضیافتهای مختلف برای پذیرایی از مهمانان سرو میکردند.
در اواخر قرن سیزدهم واژه انگلیسی «candy» که ریشه در کلمهی عربی «قندی» داشت به زبان انگلیسی راه پیدا کرد. در اوایل قرن هجدهم آبنبات از بریتانیا و فرانسه به آمریکا رفت اما چون تعداد کمی از استعمارگران اولیهی آمریکا در کار تهیه شکر مهارت داشتند این خوراکی خوشمزه و تمام غذاهای شیرینی که با شکر تهیه میشدند فقط در دسترس افراد ثروتمند قرار گرفت. در این دوره حتی سادهترین شکل آب نبات که از شکر متبلور ساخته میشد هم یک کالای لوکس به حساب میآمد.
پس از انقلاب صنعتی و پیشرفت تکنولوژی، بالاخره طبقه کارگر و ضعیف هم توانستند از لذت خوردن آبنبات بهرهمند شوند. در دهه 1830، تولید و تجارت شکر با دستگاههای پیشرفته باعث شد آبنباتها در اکثر قنادیها و مغازهها در دسترس باشند اما اتفاق جذاب دربارهی آبنبات، زمانی به وقوع پیوست که آبنباتهایی با قیمت یک پنی برای کودکان عرضه شدند. در واقع با این عرضه، آبنبات به اولین کالایی تبدیل شد که کودکان پول خود را برای آن صرف میکردند؛ از آن پس بخش زیادی از این تجارت، متکی به کودکان شد. ایدهی ساخت آبنباتهای پنی برای کودکان از قرصهای دارویی (یک داروی تلخ درون یک پوشش) الهام گرفته شده بود.
در سال 1847، دستگاه پرس آبنبات اختراع شد، این دستگاه امکان تولید چندین آبنبات در شکل و اندازهی متفاوت را به طور همزمان فراهم کرد. همچنین در سال 1851، استفاده از ظرف بخارگردان برای جوشاندن شکر باعث راحتتر شدن کار تولید آبنبات شد؛ قبل از این اتفاق برای درست کردن آبنبات باید به طور مداوم شکر در حال جوش هم زده میشد اما با استفاده از ظرف بخار گردان نه تنها دیگر نیازی به هم زدن شکر نبود بلکه توزیع یکنواخت گرمای سطح تابه نیز احتمال سوختن شکر را کاهش میداد.
بیشتر بخوانید: 30 مورد از برترین آبنبات های تاریخ
با تولید صنعتی آبنبات، استفاده از افزودنیهای رنگی و مضر نیز در این خوراکی افزایش پیدا کرد. برخی از تولیدکنندگان برای رسیدن به رنگ و یا طعم مورد نظر از موادی استفاده میکردند که برای سلامتی بسیار مضر بود؛ همین مسئله باعث شد تا جوزف کپلر (کاریکاتوریست آمریکایی - اتریشی الاصل) در تاریخ 7 ژانویه 1885، با کشیدن یک کاریکاتور بر روی جلد یک مجله به این موضوع اشاره کند. در سال 1906، تحقیقات دربارهی خطرات مواد افزودنی شروع شد و نتایج آن از یک طرف و فشار افکار عمومی از طرف دیگر منجر به تصویب قانون غذا و داروی خالص در آمریکا شد. براساس این قانون استفاده از مواد مضر در تمامی غذاها و خوراکیهای تولیدی از جمله آبنبات ممنوع بود و مواد تشکیل دهنده خوراکیها نیز باید روی بستهبندی آنها ذکر میشد.
ریشه کلمههای آبنبات، کندی (candy)، شکر و sugar
کلمههای شکر و sugar ریشه در کلمهی سانسکریت «sharkara» (زبان باستانی هندیان) دارند. همچنین کلمهی «candy» در انگلیسی و «قندی» درعربی نیز از واژهی سانسکریت «Khanda» به معنای «یک تکه قند» گرفته شده است.
واژهی «آبنبات» در زبان فارسی، از کلمهی اوستایی «آپام نپات - apām napāt» گرفته شده که ایزدی مقدس (فرزند آب) در کتاب اوستا و از ایزدان کهن در اساطیر مردمان هند و اروپایی (از جمله ایرانیان) است. همچنین آپام نبات در وداها (کهنترین کتاب آریاییان که به زبان هند و اروپایی نوشته شده است) خدای آب، آبهای زمینی، دریاها، دریاچهها، رودها و چاههاست.
طعمهای مختلف آبنبات
امروزه آبنباتها در شکلهای سخت و نرم و طعمهای مختلفی عرضه میشوند و هر شخص بسته به ذائقه و سلیقهی خود میتواند یک یا چند نمونه از آنها را خریداری و یا در خانه تهیه کرده و نوش جان کند. در اینجا معروفترین این طعمها را معرفی میکنیم:
آبنبات با طعم میوه: این آبنباتها از معروفترین و محبوبترین آبنباتهای دنیا هستند که امروزه طعم اکثر میوهها را شامل میشوند. طعمهایی مانند انگور، سیب، توت فرنگی، گیلاس، هلو، آلبالو، تمشک با طعم شیرین و ترش، طعم مرکباتی مانند پرتقال، لیمو ترش و لیمو شیرین، طعم خانواده ملون مانند طالبی و هندوانه و همچنین مخلوط میوههای ساده و مخلوط میوههای گرمسیری را به راحتی میتوان در فروشگاههای مختلف پیدا کرد.
آبنباتهای ترش با طعم مرکبات: در این نوع آبنباتها برای رسیدن به طعم ترش از اسید به خصوص اسید سیتریک استفاده میشود، این ماده به طور طبیعی در اکثر مرکبات مانند لیمو ترش، لیمو شیرین، گریپ فروت و ... یافت میشود.
بیشتر بخوانید: طرز تهیه آسان شیرینی ناپلئونی
آبنبات با طعم گیاهی: این آبنباتها معمولا جنبهی درمانی دارند. از معروفترین طعمهای آبنبات گیاهی میتوان به طعم شیرین بیان، طعم نعنا، طعم دارچین و زنجبیل، طعم چای سبز و آبنبات با طعم اکالیپتوس اشاره کرد که هر کدام دارای مزایای درمانی زیر میباشند:
طعم شیرین بیان: دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی و موثر در بهبود سرفه، برونشیت و زخم گوارشی
طعم نعنا: خوشبو کنندهی موثر دهان، خنک کنندهی مجاری تنفسی و مناسب برای زمان سرماخوردگی
طعم زنجبیل و دارچین: گرما بخش و دارای خواص درمانی زنجبیل و دارچین
طعم چای سبز: بدون قند و مناسب برای افراد دیابتی که عاشق آبنبات هستند.
آبنبات با طعم اکالیپتوس: خوشبو و ضدعفونی کنندهی دهان، بهبود دهندهی عوارض سرماخوردگی
آبنباتهای مغزدار با طعم آجیل: در تهیه آبنباتهای مغزدار میتوان از انواع آجیل مانند بادام درختی، بادام زمینی، پسته و ... استفاده کرد.
آبنبات با طعم قهوه و شکلات: آبنبات با طعم قهوه، کاپوچینو، نسکافه و شکلات مخصوص کسانی است که عاشق طعم قهوه و شکلات هستند.
آبنبات با طعم و مزهی شیر و کارامل: مخلوطی از شیر و کارامل دو طعم پرطرفدار در بین طعمهای مختلف آبنبات هستند.
آبنبات با طعم نوشابه: یکی دیگر از طعمهای جذاب آبنبات، طعم نوشابه است که طرفداران خاص خود را دارد.
آبنبات با طعم عسل: آبنبات با طعم عسل یادآور آبنباتهای باستانی هستند، زمانی که شکر هنوز کشف نشده بود؛ مردمان دوران کهن روی میوهها و برخی گیاهان را با عسل پوشانده و بدین ترتیب آبنبات درست میکردند.
آبنبات ساده: برخیها ترجیح میدهند آبنباتها را کاملا ساده و بدون هیچ طعم اضافی نوش جان کنند، در این نوع آبنباتها از اسانس استفاده نمیشود.
آبنبات با طعم وانیل: برای تهیه آبنبات با طعم وانیل از عصاره وانیل به عنوان طعم دهنده استفاده میشود.
آبنبات پولکی با طعمهای مختلف: پولکی نوعی آبنبات سنتی ایرانی است که در طعمهای نارگیلی، زعفرانی، زنجبیلی، پستهای، کنجدی، گل سرخ و طعم لیمو عمانی تهیه میشود.
مارشملو آبنباتی بر پایه شکر
مارشمالو(Marshmallow) با طعم ساده و کبابی: مارشمالو نوعی آبنبات بر پایه شکر است که در تهیهی آن از شکر یا شربت ذرت، آب، گلوکز، ژلاتین حل شده در آب گرم و طعم دهندههای مختلف استفاده میشود. برخی از مارشمالوها با پودر نارگیل پوشش داده میشود که یادآور طعم نارگیل است. در آمریکای جنوبی و بریتانیا خوردن مارشمالو با طعم کبابی رواج دارد؛ برای تهیه مارشمالو کبابی کافی است چند عدد از آنها را به سر سیخ، یک تکه چوب و یا چنگال زده و چند دقیقه روی حرارت بگیرد تا برشته شود.
آبنبات تافی و طعمهای آن: تافی هم نوعی آبنبات است که در طعمهای مختلفی مانند کرهای و شیری، میوهای، شکلاتی، ساده کرهای، کاراملی، ترش، کرهای میوهای، مغزدار و ... عرضه میشود.
نظر خود را بنویسید